Η μορφή του Καλλιγιάννη

[Στέλιος Ε. Παππάς]

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Η ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΓΙΑΝΝΗ ΞΑΝΑΖΩΝΤΑΝΕΨΕ ΣΤΟ «ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΟ ΒΡΑΝΑ»


Με κατανυκτική προσήλωση και μεγάλη συγκίνηση οι άνθρωποι που γνώρισαν από κοντά και αγάπησαν τον Μυτιληνιό ζωγράφο Μανώλη Καλλιγιάννη, που έφυγε από τη ζωή το περασμένο καλοκαίρι, παρακολούθησαν το πρωί της Κυριακής 24 Οκτωβρίου 2010, το κινηματογραφικό πορτραίτο του ζωγράφου που σκηνοθέτησε ο Ισπανός ελληνιστής, συγγραφέας, πανεπιστημιακός και φωτογράφος Πέδρο Ολάγια.
Η πρώτη αυτή ειδική προβολή του φιλμ, που έχει τον τίτλο «Με τον Καλλιγιάννη» έγινε, με την οργανωτική φροντίδα της Εταιρείας Πολιτισμού «Αρχιπέλαγος» στη μικρή αίθουσα της βιβλιοθήκης του Ελαιοτριβείου – Μουσείου Βρανά στον Παπάδο. Προσκεκλημένοι, ήταν μόνο οι στενοί φίλοι του σπουδαίου εικαστικού καλλιτέχνη, καθώς ο Πέδρο Ολάγια εξέφρασε την επιθυμία να είναι εκείνοι οι πρώτοι θεατές του έργου του και θέλησε, μ’ αυτό τον τρόπο, να τους τιμήσει. Η πρώτη δημόσια προβολή της ταινίας, θα γίνει στη μεγάλη αυλή του Ελαιοτριβείου Βρανά το ερχόμενο καλοκαίρι, στην πρώτη επέτειο του θανάτου του Καλλιγιάννη.
Η δημιουργία του οπτικοακουστικού αυτού πορτραίτου κράτησε δύο ολόκληρα χρόνια. Το γύρισμα - που έγινε στη Λέσβο, στην Κρήτη και στην Άσσο της Μ. Ασίας - ξεκίνησε το 2008, λίγο μετά τη γνωριμία του Πέδρο Ολάγια με τον Καλλιγιάννη και το μοντάζ ολοκληρώθηκε το φθινόπωρο του 2010, λίγους μήνες μετά το θάνατο του ζωγράφου. Σε αυτή τη δημιουργική περιπέτεια – που η μοίρα θέλησε να εξελιχθεί σε τελευταία παρακαταθήκη του ζωγράφου – ο θεατής ταυτίζεται με τον κατεχόμενο από περιέργεια αφηγητή και οι δύο μαθαίνουν ταυτόχρονα για τη ζωή και τη ζωγραφική του Μανώλη Καλλιγιάννη μέσα από τις εκμυστηρεύσεις του ίδιου του καλλιτέχνη. «Ωστόσο, όπως υπογραμμίζει ο σκηνοθέτης, αυτό που ξεκινά ως μία απόπειρα ντοκιμαντέρ εξελίσσεται λόγω των περιστάσεων σε μια υποβλητική ταινία για την ίδια τη ζωή και, μάλιστα, για την κατάπληξη και την αμηχανία μας απέναντι της».
Στην αρχή της εκδήλωσης διαβάστηκε μήνυμα του διακεκριμένου ζωγράφου και ακαδημαϊκού Παναγιώτη Τέτση, το οποίο μεταξύ άλλων, ανέφερε για τον Καλλιγιάννη: «Στην μακρόσυρτη ζωή του και τι δεν γνώρισε! Πόλεις, χώρες, ανθρώπους... Τον μισό πλανήτη, από Νότια Αφρική ως Αμερική κι Ευρώπη. Πέταξε πάνω από την Μεσόγειο, την Ιταλία, την Γιουγκοσλαβία, πολέμησε, τραυματίστηκε, κι άραξε πια στο Παρίσι, στην πόλη της επαγγελίας της τέχνης. Ήταν γεννημένος για ζωγράφος εκεί έδωσε την ψυχή του».
Στο σύντομο χαιρετισμό του ο Υπουργός Αναπληρωτής Περιβάλλοντος Νίκος Σηφουνάκης - ιδρυτικό μέλος και ψυχή της Εταιρείας Πολιτισμού «Αρχιπέλαγος» - μίλησε για την «Οδύσσεια» του Καλλιγιάννη, αναφέρθηκε με πολύ θερμά λόγια στην ταινία και τον δημιουργό της και κατέθεσε την εντύπωση του ότι ο μυτιληνιός ζωγράφος και καλός του φίλος «συμπυκνώνει με την παρουσία και το λόγο του, στο έργο αυτό, την πίκρα που τον συνόδευσε τα τελευταία χρόνια της ζωής του».
Την ταινία παρουσίασε ο σκηνοθέτης και ιδρυτικό μέλος του «Αρχιπελάγους» Μάνος Ευστρατιάδης που χαρακτήρισε το έργο του Πέδρο Ολάγια «μικρό θαύμα», αφού «ο Ισπανός ελληνιστής στην πρώτη σκηνοθετική του απόπειρα κάλυψε μόνος του όλες τις καλλιτεχνικές και καλλιτεχνικές ειδικότητες - από τη φωτογραφία και το μοντάζ ως τη μουσική επιμέλεια - και κατόρθωσε να ολοκληρώσει μια σπουδαία ταινία πυκνή και διεισδυτική, που ο μόνο ένας πολύ έμπειρος και ταλαντούχος κινηματογραφιστής θα μπορούσε να κατορθώσει».
Την προβολή προλόγισε ο δημιουργός του ντοκιμαντέρ, ο οποίος μετά το τέλος της καταχειροκροτήθηκε και, στη συνέχεια, δέχθηκε τα θερμά συγχαρητήρια των παρισταμένων.